smutne synagogi

Synagoga Beit Szmuel w Białymstoku

Synagoga Beit Szmuel w Białymstoku - fot. Rita Miernik dla projektu "Smutne Synagogi"

Synagoga Beit Szmuel w Białymstoku

 Aż trudno uwierzyć, że to ten sam budynek!

 


Synagoga Beit Szmuel w Białymstoku powstała w 1901 roku. Nazwana Beit Szmuel na część sławnego białostockiego rabina Samuela Mohylewera, który przyjechał do Białegostoku w 1883 roku, założył m.in. szkołę rabinacką, towarzystwo kredytowe i przyczynił się do założenia cmentarza przy ul. Wschodniej.
To tutaj rabinowie bili się o głoszenie kazań! W przedwojennej prasie możemy znaleźć kilka wspomnień o białostockiej synagodze, w jednym z nich czytamy:

„BÓJKA W BOŻNICY. Do bożnicy przy ul. Branickiego przybył w bież. tygodniu rabin Malin, który po nabożeństwie sobotniem chciał wygłosić kazanie. Ponieważ nie miał on jednak zezwolenia zarządców bożnicy, ci ostatni nie chcieli go dopuścić do głosu i z tego powodu powstało wielkie zamieszanie. Oburzony rabin, nie namyślając się długo, rzucił „chejrem” (klątwę) na jednego z zarządców wobec czego wynikła istotna awantura a nawet doszło do bójki.”

Powojenne losy Synagogi Beit Szmuel w Białymstoku

Po wojnie została przebudowana na kino, potem miała zostać halą sportową, ośrodkiem szkoleniowym Komendy Wojewódzkiej Policji. Do niedawna była siedzibą Klubu Sportowego Hetman. Od kilku lat stoi pusta i miasto myśli nad jej dalszymi losami. W 2014 roku został ogłoszony konkurs na przebudowę i zagospodarowanie synagogi. Andrzej Meyer ówczesny wiceprezydent planował stworzenie tutaj nowej siedziby rady miejskiej.

Pod koniec 2014 roku spośród 29 pomysłów wyłoniono zwycięską pracę. Za najlepszą przed blisko dekadą uznano koncepcję przygotowaną przez Zenona Zabagło i jego Atelier Zetta, którą widać poniżej:

Zdjęcie pochodzi z poranny.pl

Zdjęcie pochodzi z poranny.pl

 

Grafika pochodzi z se strony jewishbialystok.pl

Grafika pochodzi z strony jewishbialystok.pl

Od strony podwórza zachowały się jednak piękne, półokrągłe okna oraz apsyda na Aron ha-kodesz, czyli tzw. szafę ołtarzową. Warto więc będąc w Białymstoku obejść ją dookoła.

_______________________________________________________

Zobacz także:

Synagoga kinie nad kinami, czyli Synagoga w Turku:

Synagoga w Turku, fot. R. Miernik

Leave a Reply